Carl Giskes:

De man die fossiele tinten uit de aarde tovert.

Carl Giskes (1949, Krefeld) besloot na een opleiding graveren en sierbestrating de wereld te gaan verkennen. In de jaren zeventig van de vorige eeuw trok hij naar Afrika en maakte daar een voettocht die zeven jaar duurde. Eerst liep hij langs de oostzijde vanuit Tunis naar Zuid-Afrika. Enkele jaren daarna bereisde hij vanuit Marokko de westkant van Afrika. Op die tocht maakte hij voor het eerst van zijn leven kennis met gebouwen van leem. De meest overweldigende ervaring deed hij op in Djenné, een stad die helemaal van leem is gebouwd en algemeen beschouwd wordt als een wereldwonder.

Leem. Een bijzonder natuurproduct.

“Het warme gevoel dat je hebt als je in klei leeft, in de zogenaamde Derde Wereld, ervaar je niet in het Westen”, zegt Carl Giskes. Hij heeft met de bewoners geleefd in de rijke warmte van hun lemen huizen. Wat maakt leem nu zo bijzonder?

Klei bestaat uit 50% zuurstof, 40% silicium en 10% mineralen, sporenelementen en enzymen. Klei of leem ademt enerzijds dertig keer zoveel zuurstof uit als bakstenen en honderd keer zoveel als beton. De hoeveelheid silicium in klei of leem is dezelfde als de hoeveelheid silicium in het menselijk lichaam. Hun innerlijke elektriciteit is dezelfde. Anderzijds neemt leem dertig maal meer vocht

op dan gewoon stucwerk. 

Het bouwen met leem begon overigens al in de 10e eeuw in Duitsland. In Halle verrees het lemen kasteel Qiendinburg dat intussen is uitgeroepen tot Europees Monument.

De ontmoeting met Joseph Beuys.

In 1977, terug van zijn wereldreis die hem ook naar Azie en Amerika had gebracht, begon Carl Giskes samen te werken met de beroemde Duitse kunstenaar Joseph Beuys. Deze vroeg Carl een

gedeelte van zijn Free International University of Creativity and Interdisciplinary Research (FIU) te runnen op een kasteel in de Eifel. Uiteindelijk ging dit plan niet door.

Voor de Documenta van 1982 in Kassel… bedacht Beuys een zogenoemde ‘sociale sculptuur’. Hij maakte zijn leerling Carl verantwoordelijk voor het vinden van 7000 basalt stenen uit Duitse steengroeven, die naar Kassel getransporteerd moesten worden. Van deze stenen werd een

>>